Weerspiegelingen van Tibet.   Door Prembuddha       M'n reis naar Tibet was eerder aangevangen dan de dag waar ik me op een natte najaarsochtend naar Schiphol spoedde. Een eerdere poging Tibet te bereiken was jaren geleden gestrand in Nepal, de grens met Tibet was door binnenlandse onlusten gesloten. De jaren daarna heb ik de onrust van het verlangen Tibet te willen zien gevoeld, maar ook de tegenzin naar een land te gaan waar een volk al ruim 50 jaar onderdrukt en gemarteld wordt. Welcome to Lhasa De aankomst op het vliegveld is overweldigend, de lucht zo onwaarschijnlijk transparant dat het landschap er surrealistisch uitziet. We maken direct kennis met de kwaliteit van het lokale vervoer. Het busje dat ons naar Lhasa, de op 3700 meter gelegen hoofdstad van Tibet brengt, honkebonkt na elke hobbel langdurig na. Werkende schokbrekers blijken in Tibet een ongekende luxe. Na de eerste stop is het ook gelijk aanduwen geblazen. En dat terwijl ik een uur daarvoor in het vliegtuig heb gelezen de eerste dagen geen lichamelijk inspanning te verrichten vanwege de grotere kans op hoogteziekte. Over brede asfaltwegen vol legerauto's rijden we door Chinese nieuwbouwwijken vol protserige gebouwen een uur later het oude Tibetaanse deel van de Lhasa binnen. Het Mandalahotel blijkt fantastisch gelegen. We eten er onze eerste thukpa, een stevige vegetarische soep. Vanuit de hotelkamer hebben we uitzicht op de Barkhor, de straat rondom de Jokhang-tempel waar de pelgrims de hele dag hun rondgang maken. Tevens de plaats waar veel opstanden tegen de Chinese bezetter zijn begonnen. ' Welcome to Lhasa. So that you may have safe and enjoyable travels,'zo ludtt de aanhef van een getypte brief van het Foreign Travel Bureau die op onze kamer klaarligt. 'Foreigners travelling in China must abide by Chinese law and must not endanger the national security of China.' Om te vervolgen met 'If Chinese citizens are holding a demonstration, it is strictly forbidden for foreigners to participation, follow along with, take pictures or video film any of these affairs.' Een echt hartelijk welkom dus. We genieten van het prachtige uitzicht op de bonte stroom pelgrims die over de Barkhor lopen. Veel pelgrims hebben een lange reis achter de rug voor ze hun ronde om deze tempel kunnen maken. Sommigen verplaatsen zich prostrerend; zij werpen zich languit op de grond tot het voorhoofd de grond raakt, staan op, werpen zich weer op de grond en leggen op deze manier hun hele rondgang af. Enkele kleine vrouwtjes die zich op deze eeuwenoude rituele manier voortbewegen zijn zo oud dat hun ogen geheel en al achter de rimpels zijn verdwenen. Om het prostreren te kunnen volhouden dragen ze speciale kledij om hun lichaam en handen te beschermen. Monniken die de tocht naar de stad hebben gemaakt zitten op straat en reciteren mantra's om op die manier wat geld bij elkaar te krijgen voor de terugreis naar hun klooster. De pelgrims zijn zeer afwisselend gekleed, vaak zie je aan hun uiterlijk uit welk deel van Tibet ze komen. De Khampa's met hun lage zwarte haren, die met een rood koord worden samengehouden, vallen op tussen de vele vrouwen met hun hoge kapsels vol turquoise sieraden. Ik ben verbaasd als ik een volledig traditioneel geklede Tibetaan zijn mobiele telefoon tevoorschijn zie halen uit zijn gewatteerde jas. Schoolkinderen in hun trainingspakjes lopen tussen monniken in hun bordeaurode pijen. En overal hangt de geur van jeneverbes die in grote wierookvaten door de pelgrims wordt geofferd. De sfeer op de Barkhor is ondanks de vele Chinezen in uniform vrolijk en levendig. De Chinese aanwezigheid is onmiskenbaar, een videocamera op het dak naast onze kamer richt zijn spiedende oog de hele dag op alles wat beweegt, en om de paar honderd meter zitten politieagenten in goedgeperste donkergroene uniformen met witte handschoenen op wacht om elke demonstratie onmiddellijk de kop te kunnen indrukken. Een groot politiebureau met veel in en uitlopende platte petten vormt deel van ons uitzicht. ' s Avonds worden langs de Barkhor in allerlei vage donkere barretjes videofilms vertoond. De hele straat hangt dan op uitgezakte banken voor de schermen of speelt biljart. De biljarts staan gewoon op straat met ergens een steen eronder voor de balans en de hele dag wordt er druk gespeeld. Bijna iedereen rookt en overal langs de straten zijn standjes, bijna altijd van Chinezen, die sigaretten verkopen. Een lieftallige toerist De confrontatie met de alledaagse werkelijkheid van het bezette Lhasa roept sterke gevoelens van kwaadheid bij me op. Het is zo vreemd als toerist in een bezet land rond te reizen in de wetenschap dat er op een steenworp afstand in de Drapchigevangenis dagelijks monniken en nonnen worden gemarteld. We brengen de dagen in Lhasa door met bezoeken aan bekende grote kloosters als Drepung en Sera, kloosters die nu nog slechts een handjevol monniken huisvesten vergeleken met de duizenden die er voor de inval van de Chinezen woonden. Natuurlijk bezoeken we de Potala, het gigantische op een heuvel gebouwde paleis waar de Dalai Lama tot zijn vlucht in 1959 woonde. We worden er op een zondagmiddag rondgeleid door een Chinese gids. Bij elk van de talloze beelden die we tegenkomen ligt wel een hoopje biljetten, zelfs de allerarmste Tibetanen offeren altijd wel iets, al is het maar een mao, een paar cent. De wrijving die de Chinese aanwezigheid bij me oproept blijft constant voelbaar. Meer dan de meest minuscule daad stellen, m'n mening uiten en met Tibetanen over de situatie spreken zit er niet in. Op het dak van de Jokhang-tempel vraagt een lieftallige Chinese toerist me haar voor de gouden daken te vereeuwigen. Ik weiger, de kleinst mogelijke daad van verzet tegen de Chinese aanwezigheid, en probeer tevergeefs het waarom uit te leggen. Even later drukt een Tibetaanse monnik vriendelijk de sluiterknop van haar fototoestel in. Is dat compassie? Mijn pogingen met Tibetanen te praten stuiten regelmatig op een muur van stilzwijgen. Gelukkig word ik ook op onverwachte momenten verrast door grote openhartigheid: een monnik neemt me in een klooster mee naar zijn vertrek waarin een grote, verboden foto van de Dalai Lama hangt. Met zijn weinige woorden engels spreekt hij over de situatie in de kloosters. Vanuit de oude Tibetaanse wijk van Lhasa met zijn wirwar van steegjes, straatmarkten en de pelgrims met hun gebedsmolens wagen we ons langzamerhand ook in het Chinese deel van de stad, tussen glimmende gebouwen met blauwe spiegelruiten. Niet echt een voorbeeld van gezelligheid of mooie architectuur. De Chinese meisjes lopen er met hun platte kontjes en korte beentjes op idioot hoge plateauzolen en hele sexy rokjes te flaneren. Vanuit de blik van de verwesterde Chinese jeugd moet de Tibetaanse wijk er wel uitzien als een teruggang naar de middeleeuwen. Duurder dan Amsterdam Lhasa ontpopt zich als een waar shoppingparadijs, maar ik verbaas me dat een mooie boeddha er meer kost dan in Amsterdam. We komen er op de markt al snel achter dat een derde van de vraagprijs vaak voldoende is om iets te kopen. Een oud mannetje met een geweldig, de Tibetanen eigen, gevoel voor drama weet mij toch nog in de boot te nemen. Na de aankoop van een paar sneeuwleeuwtjes, het Tibetaanse nationale symbool, worden we achtervolgd door enkele vrouwen die de aankoop hebben gadegeslagen en nu met handenvol leeuwtjes tegen veel lagere prijzen komen aansnellen! Even later loop ik met mijn zakken vol loodzware leeuwtjes. Nee zeggen is nooit m'n sterkste kant geweest. Na twee weken Lhasa en omgeving wordt het tijd verder te trekken. Bij een klein Tibetaans reisbureau huren we samen met een ander Nederlands stel een landcruiser voor de de duizend kilometer lange tocht over de 'Friendship Highway,' naar de Nepalese grens. Deze weg gaat over vijf passen van meer dan 5000 meter en langs drie van de bekendste kloosters.   lees verder in: deel 2      Home    Boeken  Gastenboek  Links  Satsang  Spanjecentrum  Tibet

klik voor vergrotingen:   dak van de jokhang tempel     voor de jokhang     potala gezien vanaf de jokhang tempel     potala     slaapkamer dalai lama     lhasa gezien vanaf de potala     gebedsmuur     verse yakboter     markt op de barkhor     zeer mobiel     amyake restaurant     barkhor vanaf de jokhang tempel     wierookvat