Een geheel verzorgde reis

Nu, nov. 2004, heel wat jaren later, spreekt ik niet meer over verlichting.
Slechts nog over een ontwaken in de dimensie van Eenheid.
De geheel verzorgde reis die nergens heen gaat, gaat door, dat wel.
De ontmanteling van het ego ook.
Het is inmiddels duidelijk dat dit ontwaken slechts een begin is. Liefs Rani

Door Prembuddha Zelfrealisatie, verlichting, het zijn woorden die in onze wereld steeds meer een plaats beginnen te krijgen. Steeds vaker zeggen mensen hun ware aard te hebben gevonden, wakker te zijn geworden, zichzelf hebben gerealiseerd. Soms dragen zij dat naar buiten toe uit, willen anderen helpen hetzelfde te vinden. Vaak gaat dat in de vorm van retraites of in bijeenkomsten die satsang worden genoemd: het zijn in aanwezigheid van de waarheid, in de aanwezigheid van een verlicht iemand. In Nederland worden er sinds enkele jaren veel van dit soort bijeenkomsten georganiseerd Er is iets wezenlijk aan het veranderen in onze wereld, noem het een stille spirituele revolutie. Wie ogen heeft om te zien, ziet deze revolutie vorm krijgen over de gehele planeet. Rani is een Nederlandse die meer dan twintig jaar lang de zoektocht naar zichzelf heeft gemaakt en heeft gevonden. In het Zuid-Indiase Tirunvanamalai, een stad bekend door de grote verlichte meester Ramana Maharshi en de heilige berg Arunachala sprak Prem Kroonbergs met haar.   Rani: 'Eigenlijk zijn we altijd op zoek geweest naar: wat kan ik het beste doen en; als ik niet de juiste keuze maak gaat het misschien verkeerd. Altijd met het gevoel iets tekort te komen. Het leven is een geheel verzorgde reis omdat dat wat we zijn, het ene, het geheel of hoe je het ook maar wilt noemen voor alles zorgt. Elk mensenleven krijgt precies toebedeeld wat er nodig is om weer terug te komen bij de oorspronkelijke bron. Dus alles wordt gegeven. Als jij moeilijkheden nodig hebt krijg je die. Iedereen heeft een aantal zaken op te lossen in dit leven, heeft lessen te leren. Je hebt soms wat obstakels nodig om te zien waar de blinde vlek zit. Maar om terug te komen op die geheel verzorgde reis. Wat je nodig hebt krijg je. Op het moment dat je een leraar nodig hebt, komt er één je leven binnenstappen. Op het moment dat je het nodig hebt om alleen te zijn, om dingen dieper te doorzien, ben je ineens alleen. We praten nu erg over de buitenkant van dat verzorgde leven, maar als je stil bent en je herkent dat jij datgene bent waaruit alle leven voortkomt en alle leven weer in terugkeert, weet je dat ogenblikkelijk. Dan zie je dat alles in perfecte harmonie verloopt, en wat er gebeurt altijd het juiste is. Dat klinkt mooi maar veel mensen zien het leven vaak als een struggle. De mensen die op zoek zijn, zoeken iets moois als 'verlichting' om uit die struggle te ontsnappen. Zo zag het er voor mij in mijn jeugd ook uit, in de eenzaamheid van de pubertijd en ook later. Ik was altijd op zoek naar het goede. De mind verdeelt alles in goed en slecht, pijn en eenzaamheid willen we niet. De mind wil altijd gelukkig zijn. De body-mind heeft het gehele scala van ervaringen tot zijn beschikking, van agony tot ecstasy. En onze conditionering is dat we veel niet willen, geen pijn, angst, oorlog, strijd, geweld, donkerte of eenzaamheid. Die hebben we als negatief leren beschouwen en proberen we buiten de deur te houden. Maar is dat niet van nature zo? Zelfs elk dier probeert pijn te vermijden. Probeert een dier pijn te vermijden? Een mens probeert pijn te vermijden; ik wil niet ziek zijn, ik wil naar buiten. Een dier probeert helemaal geen pijn te vermijden. Mijn kat heeft soms echt pijn. Dan gaat ze héél rustig liggen en likt haar wonden, wacht tot ze beter is. Die hoor je niet huilen en die zie je niet proberen te rennen als ze niet kan. Die gaat rustig liggen tot de pijn voorbij is en ze genezen is. Ik weet nog dat een vriend van me z'n been brak en hij toen een jaar niet goed kon lopen. Dat was een jaar lang een gevecht. Hij probeerde nog steeds alles te doen, zodat dat been ook nooit beter werd. Dat is typisch voor de mens. Als ik nu heel simpel zeg wat verlichting is, dan is dat: te zien dat alles wat gebeurt perfect is. Er is geen commentaar op. Wat gebeurt gebeurt, punt. Wat er is, is er. Als je verlicht bent is er geen afwijzing meer van wat er gebeurt. In verlichte staat is er een natuurlijke respons naar wat er zich voordoet, zonder verder kommentaar. Is dit waar je mensen van bewust probeert te maken tijdens satsang? Eén van mijn leermeesters, Dolano, zei: zoveel compassie kun je toch wel hebben, dat je je vrien-den duidelijk kunt maken dat het leven simpel is, ze niet hoeven te lijden. Dit sloeg bij mij in als een bom. Ook voelde ik me overvol met alles wat Osho mij zestien jaar lang heeft gegeven. Osho heeft mij laten zien dat er ook een hele grote geschiedenis bestaat van verlichting, van vele boeddha's. Uiteindelijk heb ik in Osho's commune, nadat hij al acht jaar zijn lichaam uit was, verlichting gevonden. Het was de methode van Ramana Maharshi, een verlichte meester uit India, die mij de realisa-tie bracht. Zijn methode bereikte mij via Dolano en Gangaji. Ik voel me nu overvol, ik kan en wil niets anders dan delen wat ik zelf gevonden heb. Op wat voor manier kun je mensen in satsang helpen om zichzelf te realiseren? Allereerst door te kijken naar wat er hier en nu is. Door genade is het voor mensen die naar satsang komen mogelijk te stoppen met al dat zoeken. Myste-rieus, want ik heb zelf tweeëntwintig jaar geprobeerd te stoppen met zoeken. Op een gegeven ogenblik zag ik wat er over is als je niets meer zoekt. En het is zo gemakkelijk te herkennen, dat iedere lezer op dit moment even alles kan stoppen. Alles. Stoppen met proberen te weten te komen wie je bent, met proberen gelukkig te zijn. En wat vind je? Wat is er over? Helemaal niets, een oneindig niets. Een oneindig zijn. En dat wordt door de meeste mensen over het hoofd gezien. Ik heb dat zelf ook twintig jaar lang over het hoofd gezien. Als je blijft rusten in dit niets begint het zich te vertonen als een volheid. Ook dat is weer mysterieus. Want volgens de mind kan iets niet vol en leeg tegelijk zijn, niet volledig. Sommige mensen noemen dit niets stilte, of rust, anderen noemen het liefde, vrede, of het geheel. Ik heb ervaren dat het kleine ik één van mijn vele manifestaties is. Maar ik ben dat wat leven geeft aan dit lichaam. Ik ben die liefde waar ik altijd naar op zoek ben geweest. Waarom vinden zo weinig mensen verlichting als het zo eenvoudig is? Allereerst zijn er niet zo weinig mensen die het vinden. Hoe lang het echter duurt voordat alle misverstanden in de mind verdwenen zijn weten we niet. Dat is ook niet belangrijk. Op het moment dat je weet wie je bent maakt het niet uit of je mind stil of druk is. We hebben zo'n gecompliceerde mind, dat is heel anders dan in de tijd van Buddha. Onze mind zit vol met spirituele bullshit, vol ideeën en concepten. Dus die mind die heeft wat hulp nodig, moet geïnformeerd worden. Dat kan alleen maar als je naar die mind kijkt vanuit eenheid, vanuit stilte. Die mind zegt bijvoorbeeld Rani kan niet ver-licht zijn, ik ben een gewone Hollandse vrouw. En dan onderzoek je dat. Is dat waar? Nee, dat heeft er kennelijk niets mee te maken. Op die manier gaat dat zelfonderzoek nog even door. Dat was een grote openbaring voor mij. Ik had altijd gedacht dat verlichting één grote klap is en ik daarna altijd in bliss zou zijn, er niets meer fout zou kunnen gaan. De realiteit is een kristalheldere realisatie maar desondanks heeft de mind dan toch nog veel twijfels. Of vergelijkt met de groten als Boeddha, Osho, Ramana, Jezus. Het onderzoek gaat na de realisatie van wie je bent dus nog een tijdje door, in het oosten noemen ze dat het opbranden van de vasana's, van de oude ge-woontes. Hoe kun je in satsang mensen helpen om die waarheid te herkennen? Dat kan ik niet, dat gebeurt, de mind valt stil en dan is de herkenning er. Dan kan ik doorgeven wat ik zelf allemaal heb onderzocht. Eerst is er een realisatie, dat kan overal gebeuren. Daarna komen die momenten meer en meer voor. Soms zeggen mensen goh, die satsang is wel weken bij me gebleven en toen was het weer weg. Dat betekent dat de illusie weer geloofd is. Dan volgt meestal een fase die Ramesh Balsekar, een Indiase meester, de flip-flop staat noemt. Het ene moment is alles duidelijk, je herkent het Niets en je kunt je niet voorstellen dat je het ooit niet hebt gezien. En dan val je terug in de oude gewoonte, dan kijk je weer door dat kleine luikje van de mind. De mind geeft de oude gewoonte om meester te spelen in huis niet zo makkelijk op. Op een goeie dag, en dat kan je niet doen, is er een blijvende shift. Op een gegeven ogenblik zag ik dat al die dingen die ik geprobeerd had, therapie, meditatie, me niet die vrede bracht die ik zocht. Toen heb ik een aantal keer meegedaan aan een zelfonderzoekgroep. In zo'n groep zit je vijftien uur per dag tegenover elkaar en je stelt elkaar afwisselend een vraag: Vertel me wie je bent. In die situatie werd het antwoord steeds zo duidelijk. Maar zodra die groep voorbij was kwam de gewoonte om toch weer door die mind te kijken terug. Op het laatst gaf ik me over, zag ik in dat ik het niet zelf kon doen. Na de laatste groep probeerde ik het niet meer krampachtig vast te houden en toen ontdekte ik ineens dat m'n hele leven veranderde. Ik kon b.v. een geliefde zonder enig probleem volledig loslaten. Een totale acceptatie van je leven zoals het was op dat moment? Ja, ineens was dat er gewoon. Omdat er geen klein ik meer was die zei ik wil dit of dat vasthouden. Toch volgde nog een periode van twijfel. Ik ben toen naar verschillende satsangs gegaan of eigenlijk is het meer correct om te zeggen dat verschillende satsangs naar mij kwamen, de reis ging geheel verzorgd verder. Vrienden sleepten me mee naar satsang of ik kwam terecht in een huis waar iemand logeerde die satsang gaf. Zo kwam ik in Poona bij Dolano terecht. Ze is heel liefdevol, maar binnen drie kwartier had ze me volledig vastgenageld. Ik zag totaal helder dat twijfel ook maar een gedachte is, en elke gedachte komt en gaat. Daarna was ik vrij van twijfel, zelfs als die gedachten nogmaals opkwamen. De mind moet geïnformeerd worden zeg je, moet je je juist niet van die mind bevrijden? Ik ben blij dat je het vraagt want dat was dus ook één van de grootste obstakels, het idee dat ik me moest bevrijden van m'n mind. Niet ik maar het ware zelf bevrijdt je. Iemand die zichzelf nog niet gerealiseerd heeft, zegt dat hij zich moet bevrijden van die mind. Die ziet niet in dat die ik die mind zelf ben. Dus dat is een gebed zonder eind. De mind kan zichzelf niet om zeep helpen, net zo min als je jezelf aan je schoenveters kunt optillen. Op de dag dat wij geboren werden was de mind nog open. Maar vervolgens krijg je allemaal verkeerde informatie. B.v. jij bent heel speciaal, of, ik had liever gehad dat je een meisje was, ik vind je een beetje te druk enz. Dus die mind komt vol met ideeën: christelijke, religieuze, sociale, ga maar door. Die mind wordt helemaal verkeerd geïnformeerd. 'De belangrijkste misinformatie is dat jij verantwoordelijk bent voor het overleven van dit organisme. Dat is zo'n belasting. Dat betekent dat je alles onder controle moet houden. Zodra je ziet dat jij datgene bent dat wat leven geeft aan elke vorm, zie je dat die mind helemaal niets onder controle heeft. Dan weet je dat het leven een geheel verzorgde reis is en je het niet allemaal zelf hoeft te doen. Ik wil even terugkomen op dat herkennen. Er zijn veel mensen die zeggen 'het is niet iets simpels, het is groots en dramatisch, de dood van het ego'. Het is het meest gewone wat je maar kunt bedenken. Ik heb het ook altijd geweten toen ik een kind was, heb het alleen maar over het hoofd gezien, want het is wie ik ben. En het heeft voor mij een tijd geduurd om het gewone te kunnen herkennen als het goddelijke. Het is het simpelste van het simpelste van het simpelste. En je zal Buddha, of Osho, of Ramana mij niet horen tegenspreken. Die zeggen allemaal hetzelfde. Dit hele gebeuren is een mysterie. Dus we kunnen nooit precies de waarheid spreken. Maar ik zie wel een aantal dingen. Iets dat ik bijvoorbeeld zie, is dat mensen die nu wakker worden al heel lang voorbereid zijn. Door jaren meditatie bijvoor-beeld. Ook de mind is al geïnformeerd. Dus het is niet zo'n gigantische klap, als het was voor sommigen. Er is het bekende verhaal van de vrouw die bij de bushalte verlicht werd (Collision with the Infinite, Susan Segal), dat was zo'n klap, die was helemaal niet voorbereid. Dat gebeurt echter zelden. Een acute complete realisatie gebeurt heel zelden. Dan is het inderdaad een klap voor het sys-teem en mensen gaan daar soms ook zelfs van dood. Of, wat heel veel gebeurt, het lichaam gaat door veel pijn heen. In de meeste gevallen verloopt het in deze tijd echter zonder problemen. Wat is jouw achtergrond, wat heeft jou op het spirituele pad gebracht? Zoals de meeste zoekers heb ik geen makkelijke jeugd gehad. Ik denk dat ik dat met alle zoekers gemeen heb. Ik wilde altijd de wereld veranderen, dus werd ik verpleegster. Ik werd geen dokter omdat ik me tegen m'n vader afzette. Al die pijn die ik als verpleegster in de ziekenhuizen zag kon ik niet aan. Ik zat er regelmatig op de wc met tranen in mijn ogen, ik wist niet wat ik ermee moest. Dus ging ik sociale academie doen. Maar daar kon ik echt helemaal niets mee. Uiteindelijk gaf ik alles op, liet een fiets met 10 versnellingen bouwen en ging in 1975 met een vriendin de wereld rond. Ik was in die tijd behoorlijk nihilistisch, niets had meer enige zin. En al fietsende, ik was nog niet in België of ik had al in de gaten van oh, dat gaat mee. Ik kan de wereld niet achter me laten, de wereld zit in me. En hoe verder ik weg kwam, hoe duidelijker dat werd. En hoe depressiever ik werd. Totdat ik aan de Rode Zee, in Israël, in de woestijn terecht kwam. Ik zag daar op het strand een kwal liggen en dat werd het begin van mijn zoektocht. Ik speelde ermee en vroeg me af wat die kwal nu bij elkaar hield, ik kon er geen centrum in vinden. Toen kwam voor het eerst het idee van een centrum bij me op. Ik voelde dat ik ook geen centrum had, ik ging daar naar op zoek. God mag weten waarom, dat idee kwam opeens in mijn leven. Ik kon het in die tijd alsmaar niet in mezelf vinden en het eindigde ermee dat ik dood wilde. Ik kreeg zelfmoordi-deeën. Ik ben toen gered door een psycho-therapeut die mij in Jeruzalem in huis nam. Hij zette mij weer op mijn poten en stuurde me terug naar Nederland. Daar probeerde ik alleen maar het hoofd boven water te houden. Terug in Nederland wilde ik eigenlijk nog steeds alleen maar uit het raam springen. Toen ik ontdekte dat ik daar te laf voor was besloot ik echt te gaan leven, alles te gaan uitzoeken tot op de bodem van de put. Op mijn zoektocht kwam ik terecht bij de macrobiotiek. Nou, als je op zoek bent naar iets, dan is de macrobiotiek hartstikke handig, die geeft instant antwoord. Maar na vijf jaar was ik zo mager als een lat en mijn vriend op het randje van doodgaan. Op een goede ochtend werd ik wakker en werd het me duidelijk dat de macrobiotiek het ook niet was; ik had al in geen jaren meer gelachen of gedanst. Op dat moment kwam Osho in mijn leven. Mijn eerste kennismaking met Osho was dat er regelmatig sanyassins in mijn winkel kwamen. Ze vroegen altijd om suiker en honing, dus ik verachtte ze tot in het diepst van mijn hart. Opeens gingen een paar vrienden van mij naar Osho, mensen die ik toch wel verstandig achtte, en ze kwamen terug als sanyassin. In de zomer van 1981 besloot ik om ook zelf naar de ashram van Osho in India te gaan. Osho vertrok op dat moment echter naar Amerika en het hele feest ging niet door. In Amsterdam werd in die tijd een groot Osho feest georganiseerd, de Full Moon Affair, toen was ik opeens helemaal van de sokken. Ik kwam na dat feest 's ochtends om zeven uur thuis, zonder tas, schoenen, geld of jas en ik vond het helemaal niet erg. Ik was op het feest alles kwijtgeraakt maar ik voelde me zo ongelofelijk gelukkig. Dat had ik nog nooit meegemaakt. Ik kwam in aanraking met de Humaniversity, het Osho-centrum in Egmond aan Zee, en ben daar gaan wonen. Daar heb ik op het gebied van sex drugs en rock en roll alles uitgeleefd wat er uit te leven viel. Ik heb er mijn puberteit ingehaald. Veel gelachen, veel gehuild, heel dramatisch. Hoewel ik sanyassin was geworden betekende Osho nog steeds niet veel voor me. Op een goede dag grepen de ogen van Osho me opeens toen ik naar een foto van hem keek. Dat was het begin van urenlang naar zijn tapes luisteren, lezen en mediteren. Maar ik was te rusteloos om te kunnen mediteren. Ik nam in die tijd ecstasy en ging dan naar Osho luisteren. Dan was ik helemaal in tranen. Alle lezingen van Osho over de Heart Sutra van Boeddha heb ik zo be-luisterd. Prachtig. Als de tape was afgelopen zat ik een uur of vijf, zes in stilte. Dat heeft me echt leren mediteren. Drugs zijn echt goede vrienden geweest van mij. Die hebben alleen echt bewust-zijnsverruimend gewerkt. Ik ben er nooit zo ingeraakt dat het me pijn heeft gedaan. Vervolgens ben ik naar Poona gegaan, maar ik vond het er allemaal te druk. Ik wilde alleen zijn en reisde door naar Thailand. Daar ontdekte ik voor het eerst dat alleen zijn niet bestaat. Voor het eerst van mijn leven was ik zonder angst. Ik luisterde er naar een tape van Osho, de Seven Valleys van een soefi-meester. In die lezing sprak Osho over de zeven valleien van het zoeken, die ben ik allemaal doorgegaan. Ik zoek nu niets meer. This is it. De mind was nog steeds bezig met unwinding; met alles te verwerken van mijn tijd in van Egmond. Ik lag de hele dag in de hangmat, ik deed niets. En toen, prachtig natuurlijk, kwam er een lover aan. Ik had me al tijden echt met niemand bemoeid en binnen twee dagen had ik schreeuwende ruzie met hem. En toen zei ik, oh nee, ik ben dus toch niet verlicht, dit kan niet. Toen kwam Osho in mijn droom, hij stond in z'n witte Poona-gewaad op mijn veranda en zei 'It is time to come back to the buddhafield'. Ik wilde er niks van weten. Ik was echt kwaad ik zei nee, nu heb ik geld, ik ga hier een huis bouwen en hou je mond dicht. Maar nadat die droom drie dagen achter elkaar terug kwam ben ik toch op reis naar Poona gegaan. Als ik nu terugkijk naar toen hij me terugriep naar Poona kan ik echt zien dat het nodig is geweest. Overgave, alsmaar weer opnieuw die overgave. Ik kan wel zeggen dat deze seeker echt z'n best heeft gedaan. Deze seeker heeft héél hard gezocht. De allereerste keer, de allereerste echte herkenning gebeurde in een groep: The Path of Love. Min of meer in het midden van een catharsis en ik kwam werke-lijk niet meer bij. Ik denk echt dat ik een uur... en ik ben niet iemand die zo bulderend lacht, ik lach meer van binnen zo, een beetje grinnikend. Maar toen heb ik echt zitten BULDEREN van het lachen. Van die Rani, die Rani. Om Rani hè, om Rani, om al dat proberen, om al die pogingen om een betere Rani te worden. Ik heb echt in een deuk gelegen. Dat was in een situatie waarin iedereen heel stil was en zo en ik kwam niet bij van het lachen. Iedereen zat te mediteren en ik probeerde de hele tijd dat lachen in te houden . Kijk iedereen nou eens proberen om stil te zijn, maar stilte is er al! 't IS ER AL! Bij de eerste echte realisatie lag ik in een deuk. Klassiek hè?! Vooral omdat Rani zo d'r best heeft gedaan, zo hard d'r best heeft gedaan. Zoveel groepen gedaan en zoveel groepen geleid en zo hard gewerkt en (diepe zucht) zo hard geprobeerd om goed te zijn. Zo erg geprobeerd om lief te zijn en te helpen. En dan te zien dat dat Rani helemaal niet was. Dat Rani, dat kleine poppetje precies deed wat ze moest doen. Ja dat vond ik zo grappig. Dan kom je op de contradictie dat de zoektocht zelf het vinden in de weg staat. En zonder die zoektocht schijnt het niet zo vaak te gebeuren. Ik moet er ook nog één ding aan toe voegen waarmee ik meestal elke satsang begin: het is een misverstand dat wij altijd gedacht hebben dat verlichting een ervaring van gelukzaligheid is. Maar het is geen ervaring, het is veel dieper, het is dat waarin alle erva-ringen komen en gaan. Verlichting betekent niet dat alles altijd goed, dat er altijd een gevoel is van liefde en bliss. Hele-maal niet, maar er is ook niemand meer die dat wil. Ik vind het nu zo mooi om een instrument te mogen zijn in de transformatie die er in onze tijd gaande is. Op de een of andere manier is die Rani-body-mind er op getraind, het hele leven lang. Als het vandaag ophoudt, ook goed, maar ik ben zeer dankbaar dat ik een instrument mag zijn. Wat is nu in jouw leven door dit alles anders geworden? Niks. En omdat je nooit de waarheid kunt zeggen zonder beide kanten te bezien moet ik zeggen niks en alles. Het leven gaat precies zo door, aan de buitenkant is er niets veranderd. Vroeger leidde ik therapiegroepen, nu geef ik satsang. Maar alles is veranderd omdat niets meer belangrijker is dan iets anders. Er is geen streven meer. Er is niet meer de continue evaluatie van de mind; van heb ik nu wel het goede gedaan, moet ik nu niet dit doen, o god, had ik nu maar dat gedaan. Er is zoveel tijd vrijgekomen voor spel. Op het moment dat je jezelf realiseert stap je die brug over van samsara naar leela. Van de wereld van illusie naar de wereld van het oneindige kosmische spel. Dit artikel is gepubliceerd in 2001 in het april/mei nr. van Lotus. Een klein nawoord van Rani in September 2002. 'Dit intervieuw vond plaats in februari 2000. Sindsdien is veel op zijn plaats gevallen en veel beginners enthousiasme en arrogantie ontmanteld. Wat ik toen nog enlightenment noemde noem ik nu: First Awakening, Baby buddhahood. De eerste schreden in het land van Leela. De herkenning van wie je bent en het in je dagelijkse leven in alle akties direct te herkennen en ervaren zijn niet altijd hetzelfde. In de drie en een half jaar na de ontwaking is zoveel meer onthuld en deze openbaring gaat alsmaar door. No beginning no end. Dit is wat ik kan delen in satsang en met elke stap van mijn leven.'